Pazar, 24 Nisan 2016 20:25

Kimyasal Apre İşlemleri Özel

Öğeyi Oyla
(1 Oyla)

 

 

Tekstil ürününün bir flotte içerisinden geçirilmesi ya da bir süre muamele edilmesiyle apre maddesinin ürüne aktarılmasına kimyasal apre denir.

 

Apre maddesi, bir sıvı içerisinde çözündürüldükten sonra emdirme ya da çektirme metoduyla çalışan bir apre makinesinde materyale aktarılır.

 

Apre maddelerinin tekstil materyaline aktarılmasının hızlı olmasından dolayı kimyasal apreler, kumaş formundaki ürünlere, apre fulardında yapılmaktadır.

 

Bunun nedeni kontinü (sürekli) bir sistem ve hızlı olmasıdır.

 

Bunun dışında çektirme usulü çalışan overflow, airflow, haspel gibi makinelerde de kimyasal apreleme yapmak mümkündür.

 

DOLGUNLUK APRESİ

 

İnce yapılı kumaşlara uygulanan kimyasal bir bitim işlemidir.

 

Dokuma kumaşlarda atkı ve çözgü ipliklerinin yüzeyleri, örgü kumaşlarda da ilmeklerin yüzeyleri, dolgunluk maddesiyle kaplanarak kumaş daha dolgun bir tutum kazanır.

 

Kumaşın tutumunda hissedilir oranda dolgunluk meydana gelirken bir miktar da gramajında artma meydana gelir.

 

PARLAKLIK APRESİ

 

Mekanik yöntemlerle uygulanabildiği gibi kimyasal yöntemlerle de uygulanabilen bir apre işlemidir.

 

Materyale uygulandığında apre maddesinin etkisiyle kumaş daha parlak bir görünüm kazanır.

 

Genellikle dış giyim ürünlerine uygulanmaktadır.

 

KİR İTİCİLİK APRESİ

 

Kuru veya yaş kirin kumaşa tutunmasını ve içine işlemesini engelleyen ya da azaltan bitim işlemidir.

 

Kir itici apreyle kumaş yüzeyinde ince film şeklinde bir tabaka oluşturulur.

 

Kir, kumaşın yüzeyinde bulunan film şeklindeki tabakaya takılır ve kumaşın içine işlemesi engellenir.

 

Uygulama sonrası kumaş sert bir tutum kazandığından uygulama alanı sınırlıdır.  

 

Genellikle koltuk döşemeleri, halı gibi çabuk kirlenen ve sık temizlenmeyen ürünlere uygulanır.

 

SU İTİCİLİK APRESİ

 

Su itici apre işleminde, liflerin etrafında hidrofob (suyu iten) bir yüzey oluşturulur.

 

Kumaşın gözenekleri kapanmadığından hava transferi gerçekleşmektedir.

 

Su itici apre yapılmış kumaş yüzeyine, su döküldüğünde su, damlacıklar şeklinde kumaş yüzeyinde kalır.

 

Uygulanan kumaşa su iticilik özelliğin yanı sıra, kir iticilik özelliği de kazandırır.

 

Su iticilik apresi, kışlık dış giyim ( yağmurluk vb. ) olarak kullanılacak kumaşlara uygulanır.

 

SU GEÇİRMEZLİK APRESİ

 

Kumaşın ön ve arka yüzeyi ince bir film tabakası şekilde su geçirmez apre maddesiyle kaplanır. Kumaşın gözenekleri yüksek oranda kapandığından deri solunumu çok zordur.

 

Bu nedenle sınırlı alanlarda uygulanabilen bir apre yöntemidir. Genellikle çadır, branda ve ayakkabıların bez kısımlarına uygulanır.

 

BURUŞMAZLIK APRESİ

 

Keten başta olmak üzere viskon ve pamuk liflerinden üretilen kumaşlar çok çabuk kırışmaktadır.

 

Buruşmaz özelliğini en aza indirmek için lifin amorf bölgeleri reçineyle doldurularak yapılan buruşmazlık bitim işlemi, genellikle dış giyimde sık yıkanmayan kumaşlara uygulanır.

 

SAYDAMLAŞTIRMA APRESİ

 

Selülozik kumaşın gergin bir ortamda yüksek konsantrasyonlu sülfürik asit bulunan flotteden geçirilmesiyle kumaşa saydam bir görüntü verme işlemidir.

 

Genellikle fantezi kumaşlara uygulanır.

 

ANTİSEPTİK APRE

 

Bakteri ve mantarların cilt üzerinde oluşmasını engelleyen yıkamaya dayanıklı kimyasal apre işlemidir.

 

Anti bakteriyel apre olarak isimlendiren bu bitim işlemi topluma açık özel ve kamu alanlarında kullanılan tekstil ürünlerinin aprelenmesinde iç giyim, ayakkabı gibi eşyaların küflenmesini, koku oluşumunu ve bakteri üremesini engellemek için yapılır.

 

SERT TUTUM APRESİ

 

Tekstil materyaline uygulandığında sert bir tutum veren ve tüm lif gruplarına uygulanabilen kimyasal apre işlemidir.

Tüm liflere uygulanan bir apre işlem olmasına karşın uygulama alanı sınırlıdır çünkü kumaşta sert tutum istenmeyen özelliktir.

Ancak çadır, branda, gelinliklerde kullanılan tarlatan gibi ürünlere, yani sert ve diri olması gereken ürünlere sert tutum apresi yapılmaktadır

 

KAYKANLIK APRESİ

 

Kayganlık apresi tüm liflere uygulanan bir kimyasal apre işlemidir.

 

Materyale uygulandığında kaygan bir hâl ve daha yumuşak bir tutum kazanır.

 

İpek hissi veren kayganlık apresi, apre maddesinin materyale aktarılmasıyla gerçekleştirilir.

 

GÜÇ TUTUŞURLUK APRESİ

 

Güç tutuşurluk bitim işlemine bazı kaynaklarda yanmazlık apresi denilmektedir.

 

Güç tutuşurluk apresi, apre maddesinin kumaş yüzeyine aktarılmasıyla gerçekleştirilir.

 

Genellikle yatak, asker ve itfaiyeci kıyafetleri, araç döşemelikleri, topluma açık özel ve kamu alanlarında kullanılan tekstil ürünlerine (tiyatro perdeleri vb.) uygulanır.

 

KEÇELEŞMEZLİK APRESİ

 

Yün liflerinde pul tabakası; ısı, hareket, aşırı bazik ve asidik ortamda kıvrılarak diğer liflerle karışık bir yapıya girerek keçeleşir.

Bu yüzden kumaşta ence ve boyca çekme meydana gelir.

 

Müşterinin ürünü kullanırken çekmemesi için yapılan apre işlemine keçeleşmezlik apresi denir.

 

GÜVE YEMEZLEK APRESİ

 

Güve gibi böcekler, yün başta olmak üzere tüm protein liflerinin yapısını bozarak life zarar vermektedir.

 

Bu zararlı haşaratların elyaf üzerinden uzaklaştırılması naftalin veya DDT benzeri zehirlerle sağlansa da pek sağlıklı bir yöntem değildir

.

Güve yemezlik apre maddeleri ile protein elyafı aprelenerek güvenin kumaş üzerinde barınması engellenir.

 

ANTİSTATİK APRE

 

Sentetik liflerde meydana gelen statik elektriklenme sonucu giysi vücuda yapışmaktadır.

 

Ayrıca çok daha kolay kirlenmekte ve giysiyi çıkarırken rahatsızlık vermektedir.

 

Antistatik apre, statik elektriklenmeyi önleyici apre işlemidir.

 

Antistatik apre işlemi antistatik apre maddeleriyle gerçekleştirilir.

 

Antistatik apre işlemi genellikle iplikte çekim işlemi esnasında uygulanmaktadır.

 

ANTİPİLLİNG APRE

 

Sentetik liflerden yapılmış ürünlerde kullanıma bağlı olarak kumaş yüzeyinde küçük lif birikintileri oluşur.

 

Bunlar boncuk şeklindedir ve kumaşa bağlı olduklarında göze hoş görünmez.

 

Antipilling apre işlemi yapılan kumaşlarda bu durum gözlenmez.

 

Antipilling apre maddesi kumaşa fularddan aktarılarak kumaşın boncuklaşması engellenir.

 

YUMUŞAKLIK APRESİ

 

Yumuşaklık veren apre, tekstil materyallerine yumuşak bir tutum sağlamak amacıyla yapılan kimyasal tutum apresidir.

 

Etkili bir yumuşaklık, yumuşatıcı maddelerin apre işlemi flottesinde kullanılması ile sağlanır.

 

Mekanik yollarla elde edilen  sonuçlar tatmin edici değildir.

 

Yumuşaklık, elyafın yapı özelliklerindendir.

 

Yumuşaklık ve sertlik, lifin biçim bozulmasına karşı gösterdiği direnç ile meydana gelir.

 

Yüksek derecedeki yumuşaklık lif çekiminde, dokumada ve örme sırasında işlenmeyi kolaylaştırır ve bitmiş mamullerin karakterlerini ve kalitesini belirler.

 

Ön terbiye işlemleri sonucu, elyafın yapısında bulunan mum, yağ vb. maddelerin uzaklaştırılması nedeniyle kaybedilen doğal yumuşak tutumun tekrar kazandırılması işlemine “yumuşatma” denilmektedir.

 

Bitkisel ve hayvansal lifler, yapısında bulunan doğal yumuşatıcı maddeler nedeniyle rejenere ve sentetik lifler de avivaj maddeleri içerdiklerinden yumuşaktır.

 

Fakat bu maddeler, boyamayı ve baskıyı zorlaştıracaklarından yıkama ve ön terbiye işlemleri sırasında uzaklaştırıldıkları için mamul sert tutum kazanır.

 

Bu nedenle yumuşaklık veren kimyasal apre işlemi, tekstil mamullerine piyasaya sunulmadan önce alıcı isteği uyandırmak ve kullanım rahatlığı vermek amacı ile son işlem olarak yapılır.

 

 

Okunma 9063 defa Son Düzenlenme Salı, 25 Ocak 2022 21:58
Bu kategoriden diğerleri: « Tekstil Mamüllerinin Terbiyesi Kurutma »
?<