Dokuma tekniği ile kumaş oluşturmada kullanılan dokuma örgülerinin önemli bir grubu da türetilmiş örgülerdir. Bir çözgü ve bir atkı sistemiyle meydana gelen basit dokumalar üç temel örgüye dayanarak geliştirilir.
Bunlar:
- Bezayağı,
- Dimi
- Saten örgülü dokumalardır.
Bezayağı örgüden türetilen örgüler rips ve panama örgüleridir. Yapı olarak panama ve rips örgülü kumaşlar bezayağı örgülü kumaşlara benzer. Bu örgülerden elde ettiğimiz kumaşlar bugün, havlu kumaşların zemin örgüsü, gömleklik, kravatlık, elbiselik, döşemelik ceketlik, mantoluk, gibi yünlü ve pamuklu kumaşların yapımında kullanılmaktadır. Dokuma sektöründe, örgü tasarımları ile üretime sunulan bu kumaşlar da geniş bir kullanım alanına sahiptir.
BEZAYAĞI ÖRGÜSÜNDEN TÜRETİLEN ÖRGÜLER
1-RİPS ÖRGÜLERİ
1.1-Çözgü rips örgüsü
1.1.1-Düzenli çözgü rips örgüsü
1.1.1.2.-Düzensiz çözgü rips örgüsü
1.2-Atkı rips örgüsü
1.2.1-Düzenli atkı rips örgüsü
1.2.1.2.-Düzensiz atkı rips örgüsü
1.3.-Meyilli rips örgüsü
1.4.-Desenli rips örgüsü
2-PANAMA ÖRGÜLERİ
2.1- Düzenli panama örgüsü
2.2- Düzensiz panama örgüsü
2.3.-Desenli panama örgüsü
Rips Örgüsü
Rips örgüsü bezayağı örgüsünden türetilmiş olan, bağlantı noktalarının çözgü ya da atkı yönünde uzatılmasıyla elde edilen örgülerdir. Boyuna ya da enine çizgi görünümlü bir yapıya sahiptir.Rips örgülü kumaşların her iki yüzü de aynı görünüme sahip olup ağır ve dayanıklı bir yapıları vardır.Genellikle gömleklik, kravatlık, elbiselik ve döşemelik kumaşların üretiminde tercih edilmektedir.
Atkı rips örgüsü
Bezayağı örgüsünün bağlantı noktasının, atkı ipliği istikametinde 2 veya daha fazla çözgü ipliği kadar uzatılmasıyla elde edilen örgülerdir. Bu sebeple kumaşta boyuna yollar oluşturan bir yapısı vardır.
Elde edilen bu yapı nedeniyle atkı rips örgüleri boyuna rips örgüleri olarak da adlandırılır.
Çözgü Rips Örgüsü
Bezayağı örgüsünün bağlantı noktasının, çözgü ipliği istikametinde 2 veya daha fazla atkı ipliği kadar uzatılmasıyla elde edilen örgülerdir. Bu durum aynı ağızlık içine birden fazla atkı ipliği atılması anlamına gelmektedir.
Bu sebeple kumaşta enine yollar oluşturan bir yapısı vardır. Elde edilen bu yapı nedeniyle atkı rips örgüleri enine rips örgüleri olarak da adlandırılır.
Panama Örgüsü
Panama örgüsü bezayağı örgüsünün bağlantı noktalarının atkı ve çözgü yönünde 2 ya da daha fazla sayıda artırılmasıyla elde edilen örgülerdir. Bezayağı örgülerine göre daha gevşek bir yapıya sahip olan panama örgüleri bu özelliği sayesinde gözenekli bir yapıya sahiptir.
Panama örgüleri ile dokunan kumaşların dayanıklılığı bezayağı örgülerine göre daha düşüktür. Yan yana birden fazla ipliğin bir arada bulunması nedeniyle iplik kaymaları oluşabilmektedir. Bu sebeple büyük raporlu örgüler tercih edilmez.
Genellikle elbiselik, ceketlik, paltoluk kumaşların üretiminde tercih edilir.
Düzenli Panama Örgüsü
Aynı sayıda çözgü ve atkı ipliğinin bir arada hareketi ile oluşan panama örgüleridir. En küçük raporu
dır. Rapor alanı içinde yer alan çözgü ve atkı iplikleri eşittir. Verilmiş olan rapor içinde yer alan rakamlar toplamı rapor alanını belirler. Buna göre en küçük düzenli panama örgüsü 4 çözgü ve 4 atkı ipliğinden oluşmaktadır.
Düzensiz Panama Örgüsü
Farklı sayıda çözgü ve atkı ipliğinin bir arada hareketi ile oluşan panama örgüleridir. En küçük raporu
Veya
dır. Rapor alanı içinde yer alan çözgü ve atkı iplikleri eşittir. Verilmiş olan rapor içinde yer alan rakamlar toplamı rapor alanını belirler. Buna göre en küçük düzensiz panama örgüsü 3 çözgü ve 3 atkı ipliğinden oluşmaktadır.
