Kuru apre
  • Kuru apre

     

     

    Tekstil ürünlerinin tutum, görünüm ve kullanım özelliklerini geliştirmek için mekanik yöntemlerle veya kimyasal maddelerle yapılan son işlemlere bitim (Apreleme) işlemleri denir.

     

    Eskiden bitim işlemlerinin ana amacı alıcıda satın alma isteği uyandırmak, yani ürünün albenisini arttırmaktı. Bu ise, tutum ve görünümü geliştirmekle sağlanıyordu. Oysa sentetik liflerin ortaya çıkması ve değişen yaşam koşulları yüzünden doğal liflere, kendilerine has iyi özelliklerini kaybetmeden ilave bazı özellikler (örneğin buruşmazlık gibi) kazandırılması olayı gündeme geldi. Böylece doğal liflerin sentetik liflerle rekabeti mümkün olabilecekti. Bu eğilim, tekstil ürünlerinin kullanım özelliklerini geliştirmeye yönelik bitim işlemlerinin doğmasına yol açtı.

     

    Diğer bir gelişme de bitim işlemleri ile elde edilen etkilerinin dayanıklılığı (kalıcılığı) konusunda oldu. Eskiden bitim işleminden ana amaç alıcıda satın alma isteğini uyandırmak olduğundan elde edilen etkilerin kullanıma dayanıklı olmasına çok önem verilmezdi. Bugün ise, çoğu kez tekstil ürününe birtakım özelliklerin verilmesi yeterli olmakla bu özelliklerin kullanıma, özellikle yıkamaya, karşı dayanıklı olması istenmektedir.

     

    Bu işlemleri iki büyük gurupta incelenir.

     

    1.Kimyasal apre işlemleri (yaş bitim işlemleri)

     

    2.Mekanik apre işlemleri (kuru bitim işlemleri)

     

    Mekanik Apre (Kuru Apre)

     

    Mekanik bitim işlemleri, bu tür işlemlerde kimyasal bir madde uygulaması söz konusu değildir. Elde edilmek istenen efektler;

     

    • Bastırma,
    • Kesme,
    • Tüylendirme,
    • Isıl işlemler

     

    Gibi mekanik (fiziksel) yollarla sağlanır. Bazı durumlarda mekanik bitim işlemleri sırasında tekstil malzemesine;

     

    • Su
    • Yardımcı madde

     

    vb. etki ettirilirse bile genellikle bu tip bitim işlemleri kuru işlemlerdir. Bu işlemler bazen tek başına, ama çoğu kez kimyasal bitim işlemlerinden sonra uygulanır.

     

    1-Kalandırlama

     

    Kumaşın yüzeyini düzgünleştirmek, yumuşatmak ve yassılatmak, iplik arasındaki aralıkları kapamak veya yüzey parlaklığı vermek için kumaşın basınçlı silindirler arasından geçirilmesidir.

     

    Yün hariç, pamuklu, sentetik ve bunların karışımı bütün kumaşlara uygulanabilen mekanik bir apre işlemidir. Parlaklığı ve diriliği arttıran bir ezme işlemi de denilebilir.

     

    Asıl amaç;

     

    • Kumaşa ütüleme etkisi

     

    Kazandırmaktır. Baskı gibi iz bırakan kalandır efektleri son zamanlarda çok önem kazanmıştır.

     

     

     

     

     

    kuruap1 

     

     

     

     

    Bu işlem sonucunda;

     

    • Kumaş parlaklığı artar
    • Kumaş yüzeyi pürüzsüz hale gelir
    • İplikteki düğümler düzleştirilir
    • Kumaşın tutum yani yumuşaklığı geliştirilir
    • Hava geçirgenliği azaltılır kumaşı oluşturan iplikler yakınlaştırılır
    • Kumaş opaklığı arttırılır.
    • Baskı (gofraj) kalandırı ile yüzey desenlendirilir.
    • Tülbent yüzeylerinin birleştirilir
    • İpek benzerinden yüksek parlaklığa kadar çeşitli görünümler sağlanır.

     

    2-Şardonlama (Tüylendirme)

     

    Dokuma ya da örme kumaşların ipliklerin içerisinden elyafların çekilerek elyaf uçlarından kumaş yüzeyine çıkarılması ve böylece tüylendirilmiş yüzeyli bir kumaş görünüşünü oluşturulmasıdır.

     

    Şardonlama ile kumaşın yüzeyine çıkarılmış olan elyaf uçları belli bir boyda tıraşlanıp yassılaşmış şekilde kumaşın üzerinde durmaları için fırçalanırlar veya tüylenmiş dikey konumda bırakılırlar.

     

    Şardonlama sonucu kumaşta aşağıda görülen değişiklikler sağlanır;

     

    • 1-Kumaşın yüzeyinde tüy tabakası oluşur.
    • 2-Bu tüy tabakasında istenilen bir şekli de (yatırma, dik duruma getirme ve kesme) verilerek mamülün özel bir görünüm kazanması sağlanır.
    • 3-Mamül daha hacimli bir yapı kazanır. Mamülün ısı yalıtma özelliği artar ve kumaş daha sıcak tutar.
    • 4-Mekaniksel etki aynı zamanda mamülün sertliğini kırdığından mamül daha dolgun, yumuşak ve yünümsü bir tutum kazanır.

     

     

     

     

     

     kuruap2

     

     

     

     

     

    3-Fırçalama ve Makaslama

     

    Makaslama

     

    Özel bıçaklar yardımıyla tekstil mamullerinin yüzeyindeki lif veya iplik uçlarını uzaklaştırmak veya belirli eşit uzunlukta kesmek için yapılan işlemdir.

    Mamülün daha parlak bir görünüm kazanması düzgün ve istenilen bir boyda tüy tabakası oluşturmak için sırasıyla dipten ve üsten olmak üzere iki türlü yapılabilir. Dipten makaslama işlemi daha çok yünlü kumaşlar için kullanılır. Yoğunlukla üstten makaslama işlemi ile düzgün bir tüy tabakası oluşturmak amaçtır.

     

    Bu işlem sonucunda;

     

    • Kumaş parlak bir görünüm kazanır ve Kumaşın örgü desenleri daha belirgin şekilde ortaya çıkar.

     

    Fırçalama

     

    Kumaş yüzeyinde şardon ve makaslamadan sonra kıvrımların, ipliklerin, tozların kalmasını engellemek için baskıya girecek kumaşların fırçalama makinası ile temizlenmesidir. Bunun için kumaş döner fırçalardan geçirilir. Dokuma, örme, dantel yapılı kumaşlarda uygulanabilir. Fırçalamadan sonra kumaş parlaklık, yumuşaklık kazanır. Fırçalama yaş durumda ve kuru durumda yapılabilir.

     

    4-Sanforizasyon (Çekmezlik)

     

    Sanfor prosesi, her türlü mamule uygulanan standart bir bitim işlemi olan çekmezlik bitim işlemidir. Bu proses ile kumaşın kullanıldığı süre içinde çekmesini ya da uzamasını önlemek için belirli ölçülerde boyundan çektirilir, eni ayarlanır. Yeni en ve boy sabitleştirilerek işlemin kalıcı olması sağlanır.

     

    Çekmezlik işlemi ile sağlanan etkiler;

    • Giysinin rahatlığı ve bakımı
    • Giysinin şeklini koruması
    • Kumaşın çekmemesi
    • Giysinin esnemeye ve bollaşmaya karşı koyması
    • Konfeksiyon işlemlerinde rahatlık ve güven sağlanmasıdır.

     

     

     

     

     

     kuruap3

     

     

     

     

     

     

    5-Zımparalama, süetleme

     

    Dokuma kumaş yüzeyinin süet tuşesi ve düzgün görünüm kazandırılması amacıyla çok ince bir şekilde tüylendirilmesi işlemidir.

    Boncuklanmayı önleyici aprede çoğu kez lif uçları, yaş durumda zımparalanarak uzaklaştırılır.

     

    Zımparalama işlemi:

     

    • Tek iplikli ve çözgülü örme kumaşlar
    • Elastik kumaşlar
    • Taklit deri
    • Nonwoven (Dokusuz yüzeyler)

     

    İçin uygundur.

     

     

     

     

     

    kuruap4

     

     

    6-Dekatür

     

    Yünlü ve yünlü karışım kumaşlara istenilen tuşe ve görünüm kazandırılması için;

     

    • Basınç
    • Isı
    • Nem

     

    Uygulanan bir yüzey fiksaj işlemidir.

     

    Dekatür apresi ile kumaşlara kazandırılan özellikler;

     

    • Tutum güzelleşir
    • Boyut stabilitesi sağlanır
    • Parlaklık kazandırılır

     

    7-Dinkleme

     

    Dinkleme işlemi yünlü kumaşların keçeleşme özelliğini kullanarak kumaşın görünümünün ve tutumunun değiştirilmesidir.

    Dinkleme sonucunda kumaş keçeleşmiş bir yüzey yapısı kazanır ve dokusu sıkılaşır.

     

    Bu işlem sonucunda kumaşın;

     

    • Sıcak tutma özelliği artar
    • Mekanik özellikleri iyileşir
    • Kumaşın mukavemeti artar.

     

    8-Krablama

     

    Krablamanın özünü, yünlü kumaşların düzgün bir durumda iken sıcak su ile işlem görmeleri ve soğutulmaları oluşturmaktadır. Bu şekilde sağlanan bir yüzey fiksajı sonucu;

     

    • Kumaş yaş işlemler sırasında daha az çeker.
    • Kumaşta keçeleşme, kırışıklık izi kalma tehlikesi azalır.
    • Kumaşta krablama öncesi oluşan tüm kırışıklıklar ve izleri giderilir.
    • Kumaşın yüzey düzgünlüğü arttığı gibi, parlaklığında da belirli bir artma görülür.
    • Liflerin şişmesi ve mamul yapısının gevşemesi sonucu, kumaşın tutumunda da olumlu bir gelişme meydana gelir.

     

    9-Presleme

     

    Yüzey düzgünleştirme işlemi mamule sıcaklık ve basınç uygulayarak gerçekleştirilir.

     

    Presleme sonucu sağlanan etkinin derecesi ve kalıcı olması;

     

    • Kumaşın nem miktarına
    • Kumaşın sıcaklığına
    • Basınç miktarına
    • Basınç etki süresine

     

    Bağlıdır.

     

    Presleme sonucunda yünlü mamullerin yüzey düzgünlüğünü sağlanır. Ayrıca kumaş bu işlem ile daha kapalı (sıkı) bir yapı kazanır. Parlaklığı artar ve tutumu değişir.

     

     

     

     

    Yazan %PM, %20 %575 %2020 %15:%May in Boya-Apre Okunma 3176 defa

Kuru apre

?<