Ülkemizin hemen hemen her yerinde az veya çok yaygın olarak görülebilen dokumacılık bazı bölgelerimizde daha belirgin bir durum gösterir. Dokundukları bölgelerin adları ile anılırlar. Şile bezi Ayancık Keteni, Buldan Bezi, Kastamonu Bezi buna birer örnektir. Manisa bez dokumaları da tarihte yerini almıştır. Eski çağlarda Manisa’nın tekstil merkezi (kumaş dokumada) oluşu Osmanlı Donanmasının yelken bezlerinin bu bölge de dokunması bunun göstergesidir.

 

Manisa il sınırları içerisinde bulunan Sart (Sardes) Lydia Krallığının Başkenti ve Batı Anadolu’daki dokuma merkezlerinden birisiydi. Başkent Sardes önemli tekstil merkezleri içinde yer alır. Burada üretilen altın sim işlemeli kumaşlar ve ipliğin doğal renginde dokunmuş ketenler ilk çağların tanınmış ürünleri arasında yer alırdı.14.Yüzyılda Batı Anadolu’da kumaş üretiminde Denizli, Manisa-Alaşehir ilk sıralarda yer alırdı. Buralarda üretilen kumaşlar kırmızı renkteydi. Ayrıca ince bez üretimi de yapılıyordu.

 

Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Osmanlı topraklarında pamuklu dokumacılık oldukça yaygın ve ileri düzeydeydi. Pamuklu dokuma ürünleri ekonomik gelir elde etmenin yanı sıra halkın kendi ihtiyaçlarını karşılaması içinde dokunurdu. Pamuklu dokumalar özelliklerine göre değişik isimlerle anılıyordu.

 

Boğası denilen bez, kaftan, şalvar, entari, astar ve hırka yapımında kullanılıyordu. Çeşitli renkteki ipliklerle boyuna çizgili olarak üretimi yapılan Manisa alacası, kadın kaftanı, Zıbın yapımında kullanılıyordu. Manisa dokumasının temel maddesi pamuk ipliğidir. Manisa kadı sicillerindeki bilgilere göre Manisa Ovasının hemen her tarafında pamuk yetişebildiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle dokumacılar (cullahlar) pamuk ipliğini temin etmekte güçlük çekmiyorlardı. Manisalı kadınlar saf ve kozağından çıkmış pamukların çekirdeklerini temizleyip çıkrıkta eğirirler veya bu işi elle yaparlardı.

 

 

 

proje25

 

Manisa Bezinin temel maddesi pamuk ipidir. Atkı ipi olarak bükümlü pamuk ipi kullanılır. Çözgülerde ise 8 veya 10 tel pamuk ipi, 8 veya 10 tel floş- ipek ip kullanılır. Manisa bezi dokuması %50 pamuk %50 floş ipten oluşur. Bez ayağı örgü dokusundan oluşur. Dokunan bez yıkandığında pamuk ipinden dokunan kısım kendini çeker, floştan dokunan kısım kendini salar. Bu nedenle görünüş olarak bürümcük kumaşlara benzer.

 

 

Son Düzenlenme Cuma, 11 Şubat 2022 16:54

Son Ekledikleri: Faik Keser

?<