Dokumacılığın Tarihçesi
  • Dokumacılığın Tarihçesi

     

     

    do2

     

    Aklımıza gelen her teknolojinin bir gelişimi vardır. Konumuz dokumanın tarihçesi olduğuna göre; Geçmiş yıllarda her araştırmacı çeşitli araştırmalar yaparak  ve deneyerek o günkü koşulların ihtiyacına göre geliştirmeler yapmıştır.

    Her araştırmacı konuya hâkim olarak ben nasıl bir katkıda bulunurum diye çalışmıştır. Her araştırmacı kendinden önceki araştırmalarda eksik gördüğü konuları çağımızın teknolojisinden de yararlanarak ileriye götürmüştür.

    Artık günümüzde kısa sürede dokuma yapmak ve bunu yaparken de en az maliyetle gerçekleştirmek amaçlanmıştır. Yoksa emsal dokuma veya tekstil ürünlerini satmanız veya pazarlamanız mümkün değildir. Zira günümüzde rekabet oldukça yüksek düzeydedir.

    İplik eğirmek ve dokumak bilinen en eski terimlerden birisidir. İnsanlar eski çağlardan beri giyimin hayatlarında önemli bir yeri olduğunun bilinci içerisinde yaşamışlardır.Dokumacılığın M.Ö. 5000 yıllarına doğru Mezopotamya’da ortaya çıktığı ve buradan Asya ve Avrupa’ya yayıldığı inancı mevcuttur.

    Ayrıca dokuma tekniğinin Mezopotamya, Mısır, Çin ve Hint uygarlıklarının ilk devirlerinde birbirlerinden bağımsız olarak ortaya çıktığı görüşü ileri sürülmektedir. Fakat M.Ö. 3500 yılında dokuma tekniğinin bilindiği kesin bir gerçektir. M.Ö. 2500 yılına ait Beni-Hasan mezarında bulunan duvar resimleri Eski Mısırlıların yatay ve dikey tezgahlarda kumaş dokuduklarını göstermektedir. Eski Sümerlerin dikey tezgahlar kullandıkları ve yünün ilk kez Mezopotamya’da tekstil yüzeyi haline getirildiği anlaşılmaktadır. Eski Mısır’ da ise dokumacılık keten lifinin işlenmesiyle başlanmış olup M.Ö. 2000 yıllarında Çin’de ipekli dokuma tezgahlarının kullanıldığını bildiren yazılı kaynaklar bulunmaktadır. Orta ve Güney Amerika’ da çok eski devirlerde dokumacılık sanatının olduğu bilinmektedir.  

     

     

    do3

     

     

    do4

     

     

    Dokumacılığın Avrupa’da yayılmasında büyük etkisi olan Eski Yunanlıların, çözgünün ağırlıklar yardımıyla gerdirildiği dikey tezgahlar kullanıyorlardı. Dokuma kumaşların yapı ve desen bakımından çeşitlenmesi M.S. 250 yıllarına doğru İran’da hüküm süren Sasanilerin Çin’den ipeği Batı’ya getirmeleriyle olmuştur. M.S. 1000 yıllarında Avrupa dokumalarında yün, keten ve pamuk bulunmaktaydı. Dokuma sanatının hızlı bir biçimde gelişimi Rönesans’ı izleyen dönemde İtalya’da olmuştur. Daha sonra, çeşitli politik ve ekonomik nedenlerle İtalyan dokumacıların Fransa’ya göç edip yerleşmeleriyle Paris ve Lyon Avrupa’nın önemli dokuma merkezi haline gelmiş olduğu görülmektedir.

    İngiltere’de dokumacılık Flaman dokumacıların XIV. Yüzyıl’da İngiltere’ye göç etmesiyle hızlı bir ilerleme devrine girmiştir. 1804’te Rene Jacquard tarafından jakarlı tezgahın yapımına yol açan büyük gelişmelerin Fransa’ da olmasına karşın, dokumacılıkta endüstri devrimine yol açan teknik ve sosyal gelişmeler İngiltere’de başlamıştır.1520’lere doğru ilk tekstil fabrikasının Newberry’de kurulması, 1733’te John Kay’in uçan mekiği bulması, 1764’te James Hargreaves’in ilk iplik makinesini icat etmesi tekstil endüstrisinin önemli dönüm noktalarıdır. 

     

     

    do5

     

     

    Günümüzde giysilikten ev tekstiline, yer döşemeliklerine ve endüstriyel keçe ve bezlere kadar çok geniş alanlara yayılmış olan tekstil endüstrisinde bu amaçlar için hazırlanan kumaşlar üretim yöntemlerine göre ;

     

    Dokuma Kumaşlar

     

     

    do6

     

     

     

    Örme Kumaşlar

     

     

    do7

     

     

     

    Dokumasız Kumaşlar

    ( Dokusuz Yüzeyler )  

     

     

    do8

     

     

    olarak 3 ana grupta incelenebilir

    Dokuma Kumaşlar gerek çeşitlilik,gerek tüketim alanları ve gerek se toplam tekstil tüketimindeki payı bakımından tekstlin en önemli koludur. İki iplik sistemine dayanır. Bu iplik gruplarından kumaşın boyuna olanlar “ÇÖZGÜ” ,eni yönündeki olanlar da “ATKI” iplikleri olarak adlandırılırlar.

     

    Çözgü ve atkılar kendi aralarında birbirlerine paralel olmakla beraber grup olarak birbirlerine dikey durumda bulunurlar. Kumaş; dokuma yoluyla bu iki grup ipliğin “ÖRGÜ DESEN "olarak adlandırılan belirli sistemlerde birbirleriyle bağlantı yapmaları sonucu meydana gelir.

     

     

    do9

     

     

    Dokuma kumaşlar; başta giyim gereksinimini karşılamak üzere ,döşemelik, perdelik vb. dekorasyon elemanı olarak ,sofra ve yatak takımları gibi ev tekstilinde ,yağ keçeleri, çadır, ambalaj  ve endüstri bezleri gibi daha bir çok alanlara kullanılmaktadır.

    Örme Kumaşlar ise iğne ve şiş gibi örgü elemanlarınca oluşturulan ilmeklerin birbirleriyle bağlanması ile oluşturulur. Bazı kumaşlar da bu ana sistemlerin birkaçının bir arada kullanılmasıyla örneğin tafting ( tufting) gibi birkaç aşamada meydana getirilirler.

     

     

    do10

     

     

    Dokumasız kumaşlar keçeleştirme, iğneleme ya da yapıştırma gibi işlemlerle tekstil liflerinin bir doku oluşturması sonucu elde edilirler.

     

     

    do11

     

     

    Yazan %AM, %15 %331 %2016 %09:%May in Dokuma

Dokuma

 

 

 

hasila12a

 dokuma5

 

 

 

05doktez

 

cozgu19

 

 

 

Elektronik Jakarlı Dokuma Makinesi

Eksantrikli Dokuma Makineleri

 

JAKAR DİZİMLERİ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
jakar14
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
jakar15
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 jakar16
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 jakar18
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
jakar17
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 jakar19
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Dar Dokuma

Tekstil tüm ürünleinde olduğu gibi dar dokuma üretimi alanında da sürekli İnovasyon çalışmaları ve sürekli metod geliştirme çalışmaları yapılmak zorunluluğundadır.Bu çalışmaları ziyaret ettiği DEVSEL ve ARTEKS DAR DOKUMA işletmelerinde gördüm.
 

Günümüzde sık sık duyduğumuz rekabetin küreselleşmesidir..İşte bu küreselleşmenin Dünya ekonomisi üzerindeki en önemli etkilerinden biri olan rekabetin küreselleşmesi ile işletmeler, sürekli değişen çevre koşulları içinde varlıklarını sürdürebilme savaşı içine girmişlerdir.

Rekabet aynı veya benzer ürünü üreten firmaların birbirlerinden daha fazla ürün satmak için yaptığı bir yarıştır.Fakat zordur.İşletme olarak hem kaliteli ürün üreteceksin hem de ürettiğin ürünün maliyetini mümkün olduğunca azaltacaksınız ve aynı zamanda da bu pazarda ben de varım düşüncesini çok güçlü tutmak zorundasınız.Bunları gerçekleştirebilmek için de amac ve hedefleriniz içerisinde sürekli ve sürekli metod geliştirme çalışmaları içinde bulunmalısınız.

İşletmelerin, bu artan rekabet ortamında ayakta kalabilmeleri ve hedeflerine ulaşabilmeleri için ürünlerini, üretim süreçlerini, pazarlama faaliyetlerini ve organizasyonlarını sürekli olarak değiştirmeleri ve yenilemeleri gerekmektedir. İşletmelerde yeniliklerin fark yaratması, ticari anlamda başarılı olması ve kazanç getirmesi ile rekabet gücü artmakta ve kârlı büyümelerin gerçekleşmesi ile sürekliliklerini sağlayacak en önemli strateji olan inovasyon ortaya çıkmaktadır. İnovasyon stratejisinin sağlıklı olarak kurulabilmesi ve başarıya ulaşabilmesi için inovasyon yönetimi stratejisinin belirlenmesi ve inovasyon yönetimini tüm işletmeye yayacak yenilikçi bir örgüt yapısının oluşturulması gerekmektedir.

Hiç te düşünmediğiniz bir başarı, başarısızlık ya da beklenmeyen bir dış olay eşsiz bir fırsatın veya şansın habercisi olabilir. Önemli olan bu fırsatın veya şansın gerektiği şekilde algılanıp, değerlendirilmesidir. Beklenmeyen başarı kadar, başarılı yenilikler için daha zengin fırsatlar sunan oluşumlar çok azdır.

Araştırmalar ve tecrübeler her zaman beklenmeyen başarı elde edildiğinde yenilik fırsatlarının daha az riskli olduğu ve işlenmesinin daha kolay olduğu göstemektedir.

Tarihsel gelişimine göre,önce kilimler daha sonra da halılar ilkel barınak olan çadırlarda,konutlarda,saraylarda vb yerleşim birimlerinde örtü,yaygı,yer döşemesi,dekorasyon malzemesi ve süs eşyası olarak kullanılmışlardır.Halıcılık,kökeni milattan önceki yıllara uzanan dokumacılık sanatının bir dalıdır.İnsanların önceleri kaba dokumalarda çözgü ipliklerine,uçları dışarı sarkan renkli yün ve tiftikleri düğümleyerek hayvan postlarını taklit ettikleri ve bunlardan zamanla asıl halıları geliştirdikleri sanılmaktadır.

Halılar makine halıları ve el halıları olmak üzere iki ana sınıfa ayrılır.

Makine halıları Türk Standartları Enstitüsünce aşağıda görüldü gibi sınıflandırılmıştır ;

KULLANIM ŞEKLİNE GÖRE HALILAR :

1-Yaygı ( Parça halı )

2-Yolluk ( Taban halısı )

3-Duvardan duvara halı

KULLANIM YERLERİNE GÖRE :

1-Hafif ev tipi

2-Orta ev tipi

3-Ağır ev tipi veya hafif işyeri tipi

4-Orta işyeri tipi

5-Ağır işyeri tipi

6-Islak zemin tipi

DESENLERİNE GÖRE

1-Düz

2-Desenli

YÜZEY YAPILARINA GÖRE :

1-Halkalı havlı ( Bukle )

2-Kesik havlı ( Velur )

Dokuma Hazırlık

 
?<