İplik Mukavemetinin Ölçülmesi
  • İplik Mukavemetinin Ölçülmesi

     

     

    Deneyin amacı, iplik kopma mukavemetinin ve kopma uzamasının tayin edilmesidir. İplik, kumaş haline gelinceye kadar pek çok gerilimlere maruz kalır. Ayrıca tekstil ürünü kullanıcıya sunulmaya hazır hale geldikten sonra da kullanım esnasında maruz kalacağı yüklemelere ve zorlanmalara dayanıklı olmalıdır. Mukavemet, iplikte ölçülebilir bir niteliktir.

     

    İpliğin kopma dayanımı bir kalite kriteri olarak ifade edilmektedir. Bu deney cam, elastomerik, aramid, seramik, karbon iplikler ve poliolefin bant ipliklere uygulanmaz.( TS 245 EN ISO 2062 

     

    Kullanılan malzemeler

     

    Standart atmosfer koşulları, test numuneleri, kopma dayanımı test cihazı.

     

    Kopma dayanımı test cihazın özellikleri (Uzatma hızı sabit (CRE) çekme cihazı);

     

    Numunenin bir ucunun hareketsiz, diğer ucunun sabit hızla hareket eden bir çene ile tutulduğu çekme cihazıdır. İplik cihaza yerleştirildikten sonra cihaz muayene etme, kaydetme, kopmuş ipliği çıkarma ve muayene uzunluğunda yeni iplik yerleştirme işlemlerini istenen muayene sayısı kadar kendi kendine yapar.

     

    Ayrıca;

     

    a) Cihazın çeneleri arasındaki ölçme uzunluğu (500 ±2) mm veya (250 ±2) mm’ye kadar ayarlanabilir olmalıdır.

    b) Çekme cihazının birim zamanda numune uzama hızı; % 2 hassasiyetle 500 mm/dakika veya 250 mm /dakika olmalıdır. Cihazın göstergesi, kuvvet miktarını göstermelidir.

    c) Kaydedilen kuvvet miktarındaki hata oranı uygulanan kuvvet miktarının % 2 sinden fazla olmamalıdır.

    d) Numuneye maksimum yükü 20 ± 3 saniyede yükleyecek şekilde olmalıdır.

     

    Numune Hazırlama

     

    Kopma dayanımı testi için tek kat ipliklerle yapılan deneylerde 50, diğerlerinde ise 20 adet numune alınmalıdır.

     

    Numuneler laboratuar numunesi için seçilen 10 bobin içerisinden rast gele ve eşit sayıda alınmalıdır.

     

    Kumaştan çıkarılan ipliklerde kumaşın boyu yeterli sayıda numune almaya uygun olmalıdır.

     

    Atkı numuneleri değişik sıralardan, çözgü numuneleri ise kumaşın değişik kısımlarından alınmalıdır.

     

    Örgü kumaşlardan numune alırken örgüde kullanılan ipliklerin çoğunu temsil edecek şekilde alınmalıdır.

     

    Deneyden önce numuneler, en az 4 saat ön kondüsyonlamaya tabi tutulmalıdır.

     

    Ön kondüsyonlanan numuneler standart atmosfer şartlarında 24 saat kondüsyonlanmalıdır.

     

    Deney, standart atmosfer şartlarında yapılmalıdır.

     

     

    Deneyin yapılışı

    Deneyde “Sabit Uzama Hızı” prensibi esas alınmıştır.

     

    Hazırlanan numuneler cihazın besleme kısmına yerleştirilir.

     

    İplik uçları bulunarak bir kılavuzdan geçirilir.

     

    İplik uçları daha sonra cihaz üzerine yerleştirilen numuneler tek tek test edileceği için numune değişimini sağlayan hareketli kılavuzdan geçirilir ve hareketli olan kılavuzun üzerindeki tutturucuya sabitlenir.

     

    Ölçüm yapılmadan önce test edilecek iplik için tanıtıcı bilgiler (numara, parti no vb değerler ) cihazın hafızasına kaydedilir.

     

    Çeneler arası mesafe test edilecek iplik uzunluğuna göre 500 mm ± 2 mm veya 250 mm ± 2 mm’ye ayarlanır.

     

    Hazırlanan numuneler çeneler arasına yerleştirilir ve ön gerilme (0,5 cN/tex ± 0,1 cN/tex) uygulanır.

     

    Cihaz başlat düğmesine basılarak çalıştırılır ve ölçüm bu bilgiler esasında gerçekleştirilir.

     

    Uygulanan kuvvetle iplik, dayanma noktasına kadar uzatılır ve mukavemet değeri doğrudan cihaz tarafından hesaplanır.

     

    Bu işlem diğer numuneler içinde tekrarlanır.

     

    Kopma numunenin çenelere temas ettiği yerden 5 mm veya daha yakından olmuşsa bu sonuç dikkate alınmaz.

     

    Kopma dayanımı testi tamamlandıktan sonra cihazın bilgisayarına kaydedilen sonuçlar standart değerlerle karşılaştırılarak değerlendirilir.

     

    Değerlendirmeler cihazdan alınan sonuçlardaki cN/tex, elong ve % CV değerlerine göre yapılır.

     

    Deney sonucunda elde edilen tek tek ölçüm değerleri, ortalama değer, standart sapma ve % CV bir tabloda gösterilir.

     

    Sonuçlar Uster İstatistiklerine göre değerlendirilir, test edilen farklı iplikler mukavemet ve uzama değerleri bakımından birbirleri ile mukayese edilir.

     

     

     

     

    İplik Mukavemetinin Ölçülmesi : İpliğin en önemli özelliklerinden biridir.Çünkü iplik kumaş haline gelinceye kadar pek çok gerilimlerle karşı karşıya gelir.
    Yazan %AM, %24 %284 %2016 %08:%May in Kalite Kontrol Okunma 8977 defa

İplik Mukavemetinin Ölçülmesi

?<