Giysilerde yıkama, ıslatma ve kurutma işlemleri esnasında çekme ve uzama şeklinde boyut değişimleri gözlenir.Bu deneyde bu değişimlerin miktarının ölçülmesi amaçlanmıştır.( TS EN ISO 5077 )
Kullanılan Malzemeler
Taksimatlı sanfor cetveli
Otomatik çamaşır makinesi
Pres ütü
İşaretleme kalemi(yıkama ile çıkmayan)
Deterjan
Numune Hazırlama
Deneyde kullanılacak olan giysi ölçüm yapılması için düz bir zemine serilerek hazırlanır.
Deneyin Yapılışı
Numune düz bir zemine konarak buruşuklukları giderildikten sonra nokta ölçüm yapılacak olan bölgeler işaretlenir ve ölçüleri alınarak kaydedilir.
Ölçüm yapılacak bölge dikişler arası olmalıdır ve ölçüm alınmadan önce düğme, fermuar gibi kısımlar kapatılmalıdır.
Bütün ölçümler alındıktan, işaretlemeler yapıldıktan sonra numune yıkama işlemine tabi tutulur.
Bu testte kullanacağımız deterjan karışımını hazırlamak için 3 farklı deterjan kullanılmaktadır.
Bu deterjanlardan olan ece deterjanımızdan 9,09 gr tartılır, bu miktar 11,8 gramlık deterjan çözeltisinin %77 lik kısmını oluşturmaktadır.
Sodyum perporat deterjanından ise 2,36 gram tartılır, bu miktar 11,8 gramlık deterjan çözeltisinin %20 lik kısmını oluşturmaktadır.
Musluk suyu eklenerek çözeltinin sıcaklığı 40 °C olana kadar ısıtılır.
Daha sonra çözeltinin sıcaklığının 30 °C ye düşmesi beklenir.
Daha sonra çözeltiye ağartıcı olarak tetra asetiletilen diamin deterjanından yüzde 3’lük kısım 0,354 gram tartılarak eklenir.
Test numunesi yük dengeleyici kumaşlarla ağırlık 2 kg’a ayarlanarak otomatik çamaşır makinesinde yıkanır ve kurutulur.
Kurutulan numune atmosfer şartlarında kondüsyonlanır.
Daha sonra ölçüm yapılmak üzere çok fazla gerdirmeden serilir ve işaretli noktalar arası ölçülerek kaydedilir.
Daha sonra aşağıdaki formül kullanılarak % cinsinden boyut değişimi miktarı hesaplanır.
( İşlem öncesi ölçüm – İşlem sonrası ölçüm ) .100 / İşlem öncesi ölçüm
Daha sonra ortalama boyut değişimleri hesaplanır ve boyut değişimlerindeki çekme (- işaretli sonuçlar) ve uzama (+ işaretli sonuçlar) miktarları bulunur.
Deney sonrası çekme ve uzama sonuçları yüzde olarak bulunur.